Kalendarz pasieczny – STYCZEŃ

Kalendarz Pasieczny – Styczeń

Zimowanie Pszczół – Troska o ule w styczniu

Pogoda

Styczeń w Polsce niesie ze sobą surowe warunki atmosferyczne, stając się najmroźniejszym miesiącem roku. W pasiekach obserwuje się jednak wyjątkowe zjawiska, które ukazują niezwykłą adaptację pszczół do ekstremalnych temperatur. Właśnie w styczniu, gdy na zewnątrz termometry wskazują minus 15 stopni nocą, a w ciągu dnia utrzymuje się zakres od minus 2 do minus 10 stopni, pszczoły skupione są w kłębie w ulach. Jednak te niska temperatura sprzyja pszczelarzom. Pszczoły, choć nie boją się mrozu, są wrażliwe na wilgoć i przewiewy. Kluczowym elementem udanej zimowli jest odpowiednie zabezpieczenie ula. Gniazda, starannie ułożone, z właściwą wentylacją stanowią klucz do sukcesu zimowania pszczół.

Spokój

Warto zaznaczyć, że spokojne zachowanie pszczół na pasiekach to fundament udanej zimowli. Pszczoły, które w spokoju przeczekują zimę, zużywają optymalnie niewielką ilość pokarmu – choć ta i tak paradoksalnie jest dużo niższa niż na wiosnę. Dlatego też wszelkie obserwacje pasieki warto prowadzić z dystansu, aby hałas oraz ingerencje pszczelarza nie zakłócały zimowania pszczół.

W kłębie

Styczeń to szczyt zimowli pszczół, a rodziny pszczele formują ciasny kłąb, zabezpieczając się przed utratą ciepła. Matka pszczela zajmuje centralne miejsce w kłębie, a robotnice, owinięte wokół niej, generują ciepło, utrzymując temperaturę na poziomie około 32 stopni wewnątrz kłębu. To pulsowanie kłębu trwa od późnej jesieni do wiosny. Pszczoły skupiają się przy pustych komórkach plastrów pod zapasami pokarmu, przemieszczając się stopniowo w miarę jego spożywania.

Warto podkreślić, że dobrze zazimowane i zdrowe pszczoły w styczniu nie podejmują jeszcze czerwienia, które zazwyczaj następuje w połowie lutego. Czerwienie przedwcześnie może prowadzić do nadmiernego zużycia pokarmu oraz strat w populacji pszczół.

Warunki na pasiekach

Pomocne są również środki ostrożności podjęte przez pszczelarzy w trudnych warunkach zimowych. Zwężanie wylotków w przypadku silnych i mroźnych wiatrów minimalizuje dostęp zimnego powietrza do wnętrza ula. Kontrola wylotka pod kątem zasłonięcia martwymi pszczołami jest równie ważna, aby utrzymać właściwą wentylację. Ponadto, pszczelarze monitorują działania zwierząt, zwracając szczególną uwagę na ptaki i myszy, które w poszukiwaniu pokarmu  mogą zakłócać harmonię rodziny pszczelej. Przy intensywnych opadach śniegu warto rozważyć kontrolę czy wylotki nie zostały zasypane i wentylacja nie została zachwiana.

Zimowanie pszczół to złożony proces, wymagający troski i uwagi ze strony pszczelarza. Styczniowe dni to czas, gdy decyzje i działania podejmowane przez opiekunów pszczół mają kluczowe znaczenie dla zdrowia i pomyślnego zimowania tych niezastąpionych owadów.

Jeśli jesteśmy pewni że pszczoły są dostatecznie dobrze zakarmione, zaglądanie do nich w styczniu może być całkowicie nie wskazane.

Leczymy

Styczeń to też w mojej ocenie ostatni gwizdek na zabiegi przeciw warrozie. Tak zwane dobicie warrozy powinno nastąpić wcześniej –  najlepiej w listopadzie. Może się zdarzyć, że z powodu złych warunków atmosferycznych nie uda się dobić warrozy właśnie w listopadzie.

Pogoda w ostatnich latach potrafiła robić psikusy.

Dla przykładu 1 styczeń 2023 roku objawił się 17-18 stopniowym słonecznym dniem w którym bez przeszkód można było zajrzeć do uli, i dokonać niezbędnych korekt i to właśnie miesiąc styczeń to ostatni gwizdek na dobicie warrozy.

Prace na pasiece

W naszej pasiece styczeń to przeważnie czas na uzupełnianie wiedzy, rozpisywanie nowych projektów, podsumowanie poprzedniego roku, a także relaksu po przedświątecznym okresie wzmożonej sprzedaży.